Is Ashwagandha echt gevaarlijk?

Ashwagandha: misschien heb je er wel eens een supplement van gezien of het zelfs gebruikt. Op 5 maart 2024 was Ashwagandha in het nieuws

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) raadt het gebruik van Ashwagandha af. Waarom is dat?

Is Ashwagandha echt zo gevaarlijk, als er nog steeds supplementen van worden verkocht?

Wat is Ashwagandha?

Withania somnifera, beter bekend als Ashwagandha, is een kruidenpreparaat. In Nederland wordt het als voedingssupplementen verkocht, online en in winkels. Daarnaast is het te koop als thee en poeder.

Het wordt gebruikt bij verschillende klachten, zoals bij vermoeidheid, om beter te slapen en bij stress. De effectiviteit van Ashwagandha kan sterk variëren per persoon.

Wil je meer weten over de werking en voordelen van Ashwagandha? Lees dan het artikel

In het kort: Withania somnifera, beter bekend als Ashwagandha is een kruidenpreparaat. Het wordt gebruikt bij diverse klachten, zoals stress en beter slapen. 

Waarschuwing van het RIVM

Op 5 maart 2024 heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) berichtgeving gedaan over Ashwagandha.

Hierin staat dat het RIVM het gebruik van voedingssupplementen of thee met de kruiden Tabernanthe iboga, Huperzia serrata of Ashwagandha (Withania somnifera) afraden, vooral tijdens de zwangerschap.

Het RIVM heeft de risico's van deze kruiden in kaart gebracht en concludeert dat ze schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. Het RIVM bracht de risico’s van deze kruiden in kaart en adviseert op basis hiervan om producten met deze kruiden niet te gebruiken.

De waarschuwing van het RIVM is echter gebaseerd op beperkte gegevens. Er is verder onderzoek nodig om conclusies te trekken.

In het kort: Het RIVM raad het gebruik van thee en voedingssupplementen met Ashwagandha af, voornamelijk tijdens een zwangerschap.

Is Ashwagandha gevaarlijk?

Artsen in Nederland en andere landen hebben vergiftigingen gezien bij mensen die deze supplementen innamen, waaronder leververgiftiging. Vroeger werd Ashwagandha (en mogelijk nog steeds) in bepaalde landen, zoals India en China, gebruikt om een abortus op te wekken.

Hoe dit is gedaan en of de leververgiftigingen daadwerkelijk door de supplementen komen, of door een andere oorzaak is nog niet bekend. Zo kan de kwaliteit van het supplement of combinatie met andere medicijnen een rol spelen.

Ook geldt dit mogelijke risico niet voor iedereen. Uit voorzorg adviseert het RIVM om geen supplementen met Ashwagandha te gebruiken. Het RIVM heeft aangenomen dat dit ook geldt voor thee met Ashwagandha.

Momenteel is de waarschuwing gebaseerd op meldingen van mogelijke gezondheidsrisico's, voornamelijk bij zwangere vrouwen en gevoelige personen.

In het kort: Het RIVM raadt het gebruik van Ashwagandha uit voorzorg af op basis van een klein aantal meldingen van schadelijke effecten, die mogelijk veroorzaakt zijn door Ashwagandha. Er is nog geen wetenschappelijk bewijs dat Ashwagandha schadelijk is. 

Het statement van NPN

Natuur- en Gezondheidsproducten Nederland (NPN) publiceerde een veiligheidsstatement naar aanleiding van het nieuwsbericht van het RIVM.

Hun doelstelling is consumenten te voorzien van wetenschappelijk onderbouwde en betrouwbare informatie over het gebruik van voedingssupplementen.

Het veiligsheidsstatement door NPN is als volgt:

‘Ashwagandha is over het algemeen een veilig kruid, het is wel belangrijk alert te zijn bij gebruik van schildkliermedicijnen en antidepressiva. Gebruik het niet tijdens zwangerschap of borstvoeding.

Er zijn echter zeer zeldzame gevallen bekend waarbij leverproblemen optraden tijdens het gebruik van Ashwagandha. Er is nog geen wetenschappelijk verband gelegd tussen Ashwagandha en het effect op de lever. Het is nog onduidelijk of de gemelde gevallen direct gerelateerd zijn aan Ashwagandha of dat er andere factoren in het spel waren, zoals gebruik van andere middelen, medicijngebruik of een ziekte.

Op dit moment lijkt een van de mogelijkheden dat het gaat om een overgevoeligheid voor Ashwagandha die in zeer zeldzame gevallen voorkomt. Voor de meeste mensen is Ashwagandha veilig te gebruiken.’

Het is nog steeds niet bewezen dat Ashwagandha de directe oorzaak was van de bovengenoemde gevallen. Er kunnen namelijk veel factoren bijdragen aan leverproblemen.

In het kort: NPN geeft aan dat Ashwagandha in het algemeen veilig te gebruiken is. Het wordt afgeraden tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding. Ook mensen die schildklier- en/of antidepressivamedicatie gebruiken moeten voorzichtig zijn. 

Veilig in aanbevolen doseringen

Het gebruik van Ashwagandha is in de meeste gevallen veilig in aanbevolen doseringen, voor tijdelijk en langdurig gebruik. Veel mensen gebruiken Ashwagandha namelijk zonder problemen.

Uit de risicobeoordeling van het RIVM blijkt dat het gebruik van Ashwagandha mogelijk kan leiden tot negatieve effecten zoals schildklierproblemen, onderdrukking van het bijniersysteem en leverschade.

Dit geldt alleen voor gevoelige personen, echter is het niet bekend welke mensen hieronder vallen. Dit is gebaseerd op 9 casus rapporten, waarbij de hoeveelheid Ashwagandha varieerde tussen de 77 tot 1350 mg [1]. 

Volgens het rapport van het RIVM is het onwaarschijnlijk dat een groot deel van de bevolking risico loopt. Bovendien zijn de effecten niet waargenomen in klinische onderzoeken, waardoor niet bekend is wat eventueel andere oorzaken zijn van de klachten.

Heb je problemen met je schildklier, lever of andere gezondheidsproblemen? Overleg dan met een arts voordat je Ashwagandha gaat gebruiken. Er zijn namelijk een aantal gevallen waarbij Ashwagandha invloed had op het schildklierhormoon.

In het kort: Over het algemeen is Ashwagandha veilig in de aanbevolen doseringen. Alleen bij een klein aantal gevoelige personen zijn er negatieve effecten gemeld.

Ashwagandha in de EU

Ashwagandha wordt als veilig beschouwd bij aanbevolen doseringen door verschillende EU-lidstaten. Het staat op de positieve lijst met stoffen die veilig zijn voor gebruik in voedingssupplementen en -middelen binnen de Europese Unie.

Dit is gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat Ashwagandha geen significante gezondheidsrisico's oplevert, als het in aanbevolen doseringen wordt gebruikt.

De EFSA hanteert een maximum van 3 gram per dag, waarbij het gehalte aan withanoliden niet hoger mag zijn dan 10 milligram [2].

Ondanks dat het in veel EU-lidstaten als veilig wordt beschouwd, hoeft dit niet te betekenen dat het voor iedereen veilig is. 

In het kort: In meerdere EU-lidstaten is Ashwagandha als veilig beschouwd bij de aanbevolen dosering. De EFSA hanteert een maximum gebruik van 3 gram per dag, waarvan maximaal 10 milligram withnaloiden. 

Wat betekent 'levensgevaarlijke kruiden'?

In het nieuwsbericht over de waarschuwing van het RIVM stond 'levensgevaarlijke kruiden'. Dit wordt door de media gebruikt, omdat het emotioneel geladen is en hierdoor mensen motiveert om het nieuwsbericht te lezen.

In het nieuwsbericht van RIVM zijn er namelijk ook een aantal sterfgevallen genoemd. Dit had echter geen betrekking op Ashwagandha, maar op het kruid Tabernanthe iboga. 

De kruiden Huperzia serrata en Tabernanthe Iboga, waarvoor de RIVM waarschuwt, zijn ook niet opgenomen in de 'Novel Food Database', waar alleen voedingssupplementen in staan die goedgekeurd zijn. Vital Nutrition maakt alleen gebruik kruiden die wél zijn opgenomen in deze database. 

In het kort: Er zijn sterfgevallen bekend door het kruid Tabernanthe iboga. Levensgevaarlijke kruiden worden niet opgenomen in de 'Novel Food Database'. 

Hoe vermijd je risico's?

De meeste mensen hebben bij het gebruik van Ashwagandha geen last van bijwerkingen. Bekende bijwerkingen kunnen slaperigheid, buikpijn en diarree zijn. Heb je hier last van? Neem dan een kleinere dosering of stop, als de klachten niet minder worden of stappen.

Veel van de risico's van voedingssupplementen worden al voor je weggenomen door de wet. Nieuwe ingrediënten of voedingsmiddelen moeten namelijk in Nederland altijd worden gecontroleerd door de Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA). Pas na goedkeuring kunnen ze verkocht worden. 

Vervolgens worden ze opgenomen in de 'Novel Food Database'. Dit is ook nodig om de veiligheid van voedingssupplementen te waarborgen. 

Daarnaast kan je zelf nog een aantal dingen doen om risico's te vermijden:

• Kies voor betrouwbare merken
• Houd je aan de aanbevolen dosering
• Overleg met een arts als je lever- of schildklierproblemen hebt
• Overleg met een arts als je (meerdere) medicatie gebruikt voor gezondheidsproblemen
• Gebruik geen Ashwagandha als je zwanger bent of borstvoeding gebruikt

In het kort: Voedingssupplementen mogen pas op de markt komen als ze goedgekeurd zijn door de EFSA. Daarnaast kan je zelf dingen doen om risico's te vermijden, zoals door te kiezen voor betrouwbare merken.

De voordelen van KSM-66

Wij vinden het erg belangrijk dat we de veiligheid van supplementen waarborgen. Daarom verkopen we bij Vital Nutrition alleen goedgekeurde supplementen en zijn onze supplementen in het lab getest.

KSM-66 is een gepatenteerd en het meest onderzochte Ashwagandha extract wereldwijd. Het onderscheid zich van andere soorten Ashwagandha door de hoge concentratie van actieve stoffen [3].

Deze vorm van Ashwagandha is ook in meerdere klinische getest, waarbij het als veilig wordt beschouwd bij het gebruik van de aanbevolen doseringen. 

Het productieproces van KSM-66 is gebaseerd op een speciale methode die ervoor zorgt dat alle actieve stoffen uit de Ashwagandha-wortel behouden blijven. Dit zorgt voor een extract dat zowel krachtig als effectief is.

In het kort: Ons voedingssupplement Ashwagandha KSM-66 bevat het wereldwijd meest onderzochte Ashwagandha extract. Het heeft een hoge concentratie van actieve stoffen, dankzij de speciale productiemethode. 

Kort samengevat

Hoewel Ashwagandha al eeuwenlang wordt gebruikt, is er nog maar weinig onderzoek naar gedaan. De meeste mensen ervaren geen problemen, bij het gebruik van de aanbevolen doseringen.

Sommige mensen, zoals vrouwen die borstvoeding geven of zwanger zijn, moeten opletten bij het gebruik of het zelfs vermijden.

In de EU wordt het ook als veilig beschouwd binnen vastgestelde grenzen. Het is belangrijk om betrouwbare merken te kiezen en bij gezondheidsproblemen altijd een arts te raadplegen.