Collageen

Collageen is een lichaamseigen eiwit. Het is zelfs het meest voorkomende eiwit in je lijf. Je vindt het onder andere in je huid, botten, pezen, kraakbeen, bloedvaten en bindweefsel. Het zorgt voor samenhang, structuur en stevigheid.

Het 'lijm' voor je lijf

Het woord collageen komt van het Griekse ‘kólla’, wat lijm betekent. Dat is geen toeval. Collageen houdt letterlijk alles bij elkaar. Het vormt de vezelstructuur waar je weefsels op zijn gebouwd.

Zonder collageen zou je lichaam z’n vorm verliezen. Huid, spieren en gewrichten zouden slap of instabiel worden

Verschillende types collageen

Er zijn meerdere types collageen, maar drie daarvan komen het meest voor:

• Type I: de sterkste vorm, zit in huid, pezen, botten en bindweefsel
• Type II: vooral aanwezig in kraakbeen
• Type III: ondersteunt organen, bloedvaten en huidstructuur

Type I is het meest gebruikt in supplementen, vooral bij collageen uit vis of rund.

Je lichaam maakt het zelf aan

Je lichaam maakt zelf collageen aan, zolang er voldoende bouwstoffen beschikbaar zijn. Denk aan eiwitten, vitamine C en bepaalde aminozuren. Maar vanaf je 25e neemt die aanmaak geleidelijk af. Daardoor wordt je huid slapper en herstelt bindweefsel minder snel.

Dat is waarom veel mensen op latere leeftijd extra collageen willen aanvullen, via voeding of supplementen.

Waar zit collageen in?

In je voeding vind je collageen vooral in:

• Bottenbouillon of bouillon van kip of rund
• Gelatine (afkomstig uit dierlijke bindweefsels)
• Vette vissoorten met graten of huid
• Collageensupplementen (zoals poeder, vloeibaar of capsules)

In plantaardig voedsel zit géén collageen. Wel stoffen die de eigen collageenaanmaak kunnen ondersteunen, zoals vitamine C uit groenten en fruit.

Collageen blijft een belangrijk onderdeel van de structuur in huid en andere weefsels. Het bepaalt voor een groot deel hoe stevig, soepel en veerkrachtig iets aanvoelt.

Dat geldt zowel aan de buitenkant, zoals de huid, als intern, op plekken waar je het minder snel ziet.

Voor de aanmaak van collageen is vitamine C onmisbaar. Deze vitamine ondersteunt het proces waarbij aminozuren worden omgezet naar bouwstenen van collageen, zoals hydroxyproline. Zonder voldoende vitamine C verloopt dat proces minder efficiënt, wat invloed kan hebben op de opbouw en het behoud van weefsels.

Collageen en huid

Veel mensen denken bij collageen vooral aan de huid. Logisch, want het speelt een zichtbare rol bij:

• Behoud van elasticiteit
• Ondersteuning van hydratati
• Het verminderen van tekenen van huidveroudering

Vitamine C draagt bij aan de vorming van collageen en helpt zo om de huid van binnenuit te versterken.

Collageen in botten en kraakbeen

Collageen komt ook voor in structuren zoals botweefsel en kraakbeen. Daar zie je het niet, maar het is wel van invloed op samenhang en opbouw.

Ook hier is vitamine C belangrijk, omdat het bijdraagt aan de aanmaak van collageen dat een rol speelt bij het behoud van sterke botten en gezond kraakbeen.

Niet alle collageen komt uit dezelfde bron. In supplementen zie je vooral collageen uit rund, vis of kip. De herkomst bepaalt onder andere het type collageen, de smaak, de oplosbaarheid en voor sommige mensen ook de geschiktheid binnen hun dieet.

• Rundercollageen bevat vooral type I en III. Het komt uit huid en bindweefsel van runderen.
• Viscollageen bestaat vrijwel volledig uit type I, afkomstig uit de huid en schubben van vis.
• Kipcollageen bevat vooral type II, dat vooral in kraakbeen voorkomt.

De type-indeling zegt iets over waar in het lichaam collageen van nature voorkomt. Type I en III worden vaak ingezet bij supplementen voor huid en bindweefsel, type II zie je vooral bij formuleringen gericht op kraakbeen.

Andere overwegingen

Smaak en oplosbaarheid verschillen per bron. Viscollageen staat bekend om de fijne structuur en neutrale smaak, zeker als het goed is gezuiverd.

Rundercollageen heeft soms een iets zwaardere geur of smaak, al verschilt dat sterk per product. Kippenvarianten worden meestal verwerkt in tabletten of capsules.

Voor mensen met dieet- of geloofsvoorkeuren kan de bron bepalend zijn. Zo is viscollageen geschikt voor pescotariërs en kiezen sommige mensen bewust voor rund vanwege de halal- of koosjere beschikbaarheid.

Kippenbronnen zijn minder gangbaar, maar komen soms voor in specialistische formules.

Ook duurzaamheid kan meespelen. Viscollageen wordt vaak gewonnen uit reststromen van de visindustrie, wat het vaak een duurzamere keuze maakt.

Gehydrolyseerd collageen, ook wel collageenpeptiden genoemd, is collageen dat in kleinere stukjes is geknipt. Dat gebeurt via een proces dat ‘hydrolyse’ heet.

Daarbij worden de lange eiwitketens van natuurlijk collageen afgebroken tot korte ketens van aminozuren.

Deze kortere ketens zijn makkelijker oplosbaar en beter opneembaar. Je lichaam hoeft ze niet eerst zelf af te breken voordat ze kunnen worden opgenomen in de darm. Dat maakt gehydrolyseerd collageen de standaardvorm in vrijwel alle moderne supplementen.

Het verschil met gewone, niet-gehydrolyseerde collageen is vooral de verteerbaarheid. Gelatine is bijvoorbeeld een vorm van collageen die niet volledig is gehydrolyseerd. Dat zie je aan de textuur: het lost slecht op en blijft vaak als een gel achter.

Supplementen met collageenpeptiden lossen juist volledig op in water of sap en hebben daardoor een betere biologische beschikbaarheid. Dat wil zeggen dat je lichaam ze makkelijker opneemt en verwerkt.

Peptiden worden ook gebruikt in wetenschappelijk onderzoek naar collageensuppletie, omdat ze goed meetbaar en reproduceerbaar zijn.

Collageen is er in verschillende vormen: poeder, vloeibaar en capsules. Wat het best bij je past, hangt af van hoe je het wilt gebruiken, of je gevoelig bent voor smaak, en hoe consistent je het inneemt.

Poeder

Poeder is ideaal als je het dagelijks mengt in een smoothie, yoghurt of koffie. Het lost goed op, zeker als het gehydrolyseerd is en laat zich makkelijk combineren met andere supplementen of voeding. De meeste poeders zijn smaakloos, maar er bestaan ook varianten met aroma.

• Bekijk: Collageen Poeder - Peptan

Vloeibaar

Vloeibare collageen is direct klaar voor gebruik. Je hoeft niks te mengen of af te wegen. Vaak zit er een smaakje aan, wat het makkelijker maakt om dagelijks in te nemen. Dit is handig als je liever geen pillen slikt en niet van poeder houdt.

• Bekijk: Viscollageen Peptan Vloeibaar

Capsules

Capsules zijn handig als je snel en smaakloos wilt suppleren. Je hoeft niets te mengen of proeven. Ideaal voor onderweg of als je al andere supplementen slikt. Je neemt alleen meestal meerdere capsules per dosering, dus check altijd hoeveel er per portie nodig zijn.

• Bekijk: Collageen Peptan capsules

Peptan® is een geregistreerd collageeningrediënt dat bestaat uit zuivere collageenpeptiden. Het wordt geproduceerd door Rousselot en is verkrijgbaar in verschillende varianten, afhankelijk van de bron: vis of rund.

Bij collageen supplementen van Vital Nutrition wordt gebruikgemaakt van beide typen, afhankelijk van het product.

Peptan bevat vrijwel uitsluitend type I collageen. Dat is dezelfde vorm die van nature voorkomt in huid, pezen en bindweefsel. Tijdens het productieproces wordt het collageen enzymatisch gehydrolyseerd. Hierdoor ontstaan kleine peptiden die goed oplosbaar zijn en snel worden opgenomen.

Wat Peptan onderscheidt, is de constante kwaliteit en hoge zuiverheid. De producten zijn traceerbaar tot de bron en worden geproduceerd onder streng gecontroleerde omstandigheden. Daarnaast zijn de peptiden neutraal van smaak en geur, wat het geschikt maakt voor verschillende toedieningsvormen zoals poeder, capsules of vloeibaar.

Peptan wordt veel gebruikt in klinische studies naar collageeninname, omdat de samenstelling gestandaardiseerd is. Daardoor weten producenten en onderzoekers precies wat erin zit, en hoe het zich in het lichaam gedraagt na inname.

Een goed collageensupplement herken je aan de samenstelling, de bron, de vorm en wat er eventueel is toegevoegd.

Let op de volgende punten:

1. De bron: vis of rund geeft type I collageen, kip vooral type II. Kies wat past bij je doel én je dieetvoorkeur.
2. De vorm: poeder, vloeibaar of capsules hebben elk hun eigen gebruiksgemak.
3. Gehydrolyseerd: kies bij voorkeur voor collageenpeptiden. Die zijn beter oplosbaar en makkelijker opneembaar.
4. Toegevoegde stoffen: vitamine C is belangrijk voor collageenaanmaak. Stoffen zoals hyaluronzuur, MSM of glucosamine kunnen relevant zijn afhankelijk van het productdoel.
5. Dosering en transparantie: kijk hoeveel gram collageen per dagdosering wordt geleverd, en of alle ingrediënten duidelijk zijn vermeld.
6. Smaak en oplosbaarheid: vooral bij poeder of vloeibaar kan dit het verschil maken tussen dagelijks gebruiken of vergeten.

Bij Vital Nutrition wordt in alle producten gewerkt met Peptan® collageen. Dat is een gestandaardiseerde bron, afkomstig van vis of rund, met een constante kwaliteit en goed oplosbare peptiden.

Wat het best bij je past, hangt af van jouw voorkeur: wil je iets dat neutraal is, of juist iets met smaak? Meng je graag met voeding, of wil je iets dat je direct kunt innemen? Gebruiksgemak bepaalt vaak of je het supplement ook echt dagelijks neemt.

Benieuwd welk collageen supplement bij jou past? In dit artikel hebben we de beste collageen poeders en supplementen op een rij gezet!