Chroom is een spoorelement in voeding en drinken. Maar wat is een spoorelement eigenlijk? En wat zijn de gezondheidsvoordelen van chroom? Je leest het hier.
Het artikel in het kort:
- Introductie: Wat is chroom?
- Waar is het goed voor?: Voordelen voor de gezondheid.
- Waar zit het in?: Belangrijke voedingsbronnen.
- Gevolgen van een tekort: Verschillende symptomen.
- Chroom supplement: Overwegingen en belangrijke tips.
Wat is chroom?
Chroom, ook wel chromium genoemd, is een spoorelement. Spoorelementen zijn net als calcium en magnesium mineralen. Dit zijn voedingsstoffen die in kleine hoeveelheden in eten en drinken zitten.
Het verschil met normale mineralen is dat we van spoorelementen slechts een kleine hoeveelheid nodig hebben, namelijk microgrammen. Het is nog niet bekend of chroom een essentiële voedingsstof is voor gezonde mensen.
Chroom bestaat ook als zeswaardig (+6) chroom. Dit is een giftig bijproduct van roestvrij staal en andere productieprocessen.
Chroom uit voeding speelt een rol bij de koolhydraatstofwisseling (omzetten van koolhydraten naar energie) en de werking van insuline.
Insuline is een hormoon dat glucose (suiker) naar de cellen brengt en de bloedsuikergehalte regelt. Het bloedsuikersuikergehalte geeft aan hoeveel suiker je op een bepaald moment in je lichaam hebt.
De suikers haalt je lichaam uit het eten. Deze suikers zorgen ervoor dat jouw lichaam voldoende energie heeft om te leven. Hiervoor is insuline nodig.
De precieze werking van chroom is nog niet bekend. In het lichaam hoopt chroom zich voornamelijk op in zacht weefsel, bot, milt en de lever [1].
In het kort: Chroom is een spoorelement, waardoor je het slechts in kleine hoeveelheden nodig hebt.
Waar is chroom goed voor?
Ondanks dat de precieze werking van chroom nog niet bekend is, zijn er wel een aantal gezondheidsvoordelen bevestigd van chroom.
Draagt bij tot een normaal metabolisme van macronutriënten.
Macronutriënten zijn eiwitten, vetten en koolhydraten. Ze worden macronutriënten genoemd, omdat we ze in grote hoeveelheden nodig hebben.
De precieze manier hoe chroom bijdraagt aan het metabolisme van macronutriënten is nog niet helemaal duidelijk.
Chroom helpt het bloedsuikergehalte normaal te houden.
Bij een normaal bloedsuikergehalte heb je niet te veel en niet te weinig glucose (bloedsuiker) in je lichaam.
Een te laag én een te hoog bloedglucosegehalte is schadelijk voor het lichaam.
Daarnaast zijn er een aantal gezondheidsvoordelen die nog verder onderzocht moeten worden, maar waar er wel aanwijzingen voor zijn.
Verminderde glucosetolerantie en diabetes type II
Er zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de werking van chroom op het hormoon insuline, omdat er wordt gedacht dat chroom de werking van insuline zou versterken.
Hierdoor denken sommige onderzoekers dat chroom kan zorgen voor een lagere bloedsuikerspiegel bij mensen met een verminderde glucosetolerantie en diabetes type II.
Een verminderde glucosetolerantie houdt in dat glucose (bloedsuiker) langer in het bloed blijft, waardoor de bloedsuikergehalte hoog blijft. Normaal is het bloedsuikergehalte ongeveer twee uur na een maaltijd weer op een normaal niveau.
Verschillende onderzoeken laten aanwijzingen zien dat chroom een positief effect zou hebben op mensen met diabetes type II. Dit werd bijvoorbeeld gezien in een onderzoek onder 96 patiënten met diabetes type II.
De proefpersonen kregen 400 microgram, 200 microgram chroompicolinaat (een chroom supplement) per dag of een placebo.Een placebo is een geneesmiddel zonder werkzame stof, maar waarbij tegen de proefpersoon wordt gezegd dat het wel een werkzame stof bevat.
Bij de proefpersonen die dagelijks 400 micogram slikten vond er een vermindering van verschillende symptomen van diabetes type II plaats, zoals het lipidenprofiel (het aantal vetten in het lichaam) [2].
In andere onderzoeken was ook de bloedsuikerspiegel lager bij proefpersonen die twee of vier maanden chroom supplementen gebruikten.
Maar er zijn ook veel onderzoeken met inconsistente en tegenstrijdige bevindingen. Hierdoor is er tot heden nog niet definitief bewijs dat chroom supplementen gunstig zijn voor mensen met diabetes type II.
Er moet aanvullend onderzoek worden gedaan of chroom supplementen wellicht wel een gunstig effect hebben op bepaalde mensen, zoals mensen van een bepaalde etnische achtergrond, medicatiegebruik of obesitas [3].
In het kort: Chroom draagt bij tot een normaal metabolisme van de macronutriënten en de instandhouding van normale bloedsuikergehalten. Er zijn aanwijzingen dat chroom de bloedsuikerspiegel kan verlagen bij mensen met een verminderde glucosetolerantie en diabetes type II.
Het kan mogelijk bijdragen aan een gezond hart
Een onderzoek met muizen suggereert dat chroompicolinaat (een chroom supplement) in combinatie met statinemedicatie (medicijn tegen een verhoogd cholesterol) de symptomen van atherosclerose kan verminderen.
Dit is een soort aderverkalking dat vaak voorkomt bij mensen met diabetes. Een onderzoek onder muizen kan niet vertaald worden naar mensen, maar kan wel aanleiding zijn om meer onderzoek te doen [4].
Mogelijk een positief effect op de mentale gezondheid
In een onderzoek bij 1837 patiënten met het Metabole dysfunctie-geassocieerde leververvetting (MAFLD) lijken patiënten met hogere niveaus van chroom in hun lichaam minder last te hebben van een depressie.
Mensen met deze aandoening hebben relatief vaak last van een depressie, namelijk bijna 9% [5]. Er moet verder onderzoek worden uitgevoerd of dit effect ook plaatsvindt bij gezonde mensen.
Er zijn wel een aantal onderzoeken hiernaar gedaan, maar deze onderzoeken hadden wisselende resultaten en zijn verouderd.
In het kort: Er zijn aanwijzingen dat chroom een soort slagaderverkalking kan verminderen en depressies kan verminderen. Hier moet nog meer onderzoek naar worden uitgevoerd.
Waar zit chroom in?
Chroom zit veel verschillende voedingsmiddelen, vooral in groente, volkoren graanproducten en fruit. Ook zitten kleine hoeveelheden in vlees en zuivelproducten.
Hieronder vind je een aantal belangrijke bronnen van chroom.
Voedingsmiddel | Hoeveelheid (1 portie) | Microgram (per portie) |
---|---|---|
Mosselen | 150 gram | 192 |
Paranoten | 25 gram | 25 |
Garnalen | 85 gram | 22,1 |
Oesters | 28 gram | 16 |
Broccoli | 90 gram (2 opscheplepels) | 9 |
Druivensap | 250 ml (1 glas) | 8,25 |
Biergist | 12 gram (1 eetlepel) | 2,16 |
Hoeveel chroom heb ik per dag nodig?
Hoeveel chroom per dag je nodig hebt, is niet helemaal bekend.
De Gezondheidsraad Dit is een Nederlandse onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad. Hun taak is om onze regering en het parlement te adviseren over de volksgezondheid en gezondheidszorg. heeft geen advies gegeven over de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid chroom per dag.
In 2018 is het laatste advies Kernadvies voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen uitgebracht door de Gezondheidsraad [6].
Op dat moment zag de Gezondheidsraad nog niet genoeg bewijs dat chroom een essentiële voedingsstof is voor gezonde mensen.
Zo konden er in verschillende onderzoeken geen symptomen worden gevonden bij proefpersonen die in verband konden worden gebracht met een chroomtekort.
Wel zagen de onderzoekers verbetering van symptomen bij vijf zieke patiënten na het gebruik van chroom. Ze hadden onder meer minder last van gewichtsverlies, spierzwakte en konden beter lopen.
Dit is echter te weinig bewijs om conclusies te trekken, maar geeft wel aanleiding om het verder te onderzoeken.
Bovendien is het belangrijk om te weten dat deze patiënten geen normale voeding aten. Ze kregen voeding via Totale Parenterale Voeding (TPV).
Dit betekent dat ze voeding direct via de bloedbaan binnenkrijgen, doordat normale voeding of sondevoeding niet mogelijk is.
In de Verenigde Staten is er wel een advies voor chroom, namelijk 25 tot 35 microgram per dag voor volwassenen.
Dit advies is gebaseerd op de hoeveelheid chroom dat volwassenen binnenkrijgen met een uitgebalanceerd voedingspatroon [7].
In het kort: Er is geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor chroom, omdat er nog geen bewijs is dat het een essentieel spoorelement is voor gezonde mensen. In de VS is er wel een advies voor chroom, dat gebaseerd is op de hoeveelheid chroom dat je binnenkrijgt met een gezond en gevarieerd voedingspatroon.
Symptomen van een chroom tekort
In Nederland komen er -zover bekend- geen tekorten voor aan chroom. Daarom wordt ervan uitgegaan dat je voldoende chroom binnenkrijgt als je een uitgebalanceerd voedingspatroon hebt.
Wel is het zo dat de chroomwaarde in het lichaam niet zo snel getest wordt. Zo wordt dit niet getest in een algemeen bloedonderzoek. Het is ook erg lastig te meten, omdat chroom verspreid over het lichaam wordt opgeslagen.
Sommige onderzoeken suggereren dat een chroomtekort tot de volgende symptomen kan leiden.
- Verminderde glucosetolerantie (licht verhoogde bloedsuikerspiegel). Dit kan vervolgens leiden tot verminderde controle van de bloedsuikerspiegel bij mensen met diabetes type II.
- Verhoging van het cholesterol, wat kan leiden tot een hogere kans op aderverkalking en hartaandoeningen.
Voor deze symptomen is er nog onvoldoende bewijs.
In het kort: Er zijn officieel geen symptomen voor een tekort aan chroom. Mogelijk kan het een negatief effect hebben op het cholesterol en zorgen voor een licht verhoogde bloedsuikerspiegel.
Is te veel chroom gevaarlijk?
Ook hier is niet veel over bekend. Wel is vastgesteld dat 1 milligram chroom per dag niet gevaarlijk is. Dit is best een grote hoeveelheid, vergeleken met wat er in voeding zit. Zo'n grote hoeveelheid krijg je niet snel via de voeding binnen.
-
Zwangerschap:
Gebruik liever geen chroom supplement of overleg met je zorgverlener. -
Borstvoeding:
Er is geen bewijs dat chroom supplementen veilig zijn als je borstvoeding gebruikt. -
Contactallergie voor leer/chromaat:
Bij mensen met een contactallergie voor chromaat of leer kunnen chroom supplement allergische reacties veroorzaken, zoals schilfering van de huid, zwelling en roodheid. -
Nierziekte en leverziekte:
Chroom supplementen zouden nier- en leverbeschadigingen kunnen veroorzaken.
Mogelijke bijwerkingen
Ondanks dat bijwerkingen zeldzaam zijn kunnen sommige mensen bijwerkingen ervaren bij het gebruiken van chroom supplementen, zoals hoofdpijn, slapeloosheid, stemmingswisselingen en maagklachten.
Stop dan met het gebruiken van chroom supplement of probeer eventueel een lagere dosis.
In het kort: Ondanks dat er geen directe bewijzen zijn dat te veel chroom gevaarlijk is, worden voor sommige mensen het gebruik van chroom supplementen afgeraden.
Chroom supplementen
In sommige gevallen kunnen chroom tabletten mogelijk gunstig zijn voor de gezondheid. Zo zijn er aanwijzingen dat extra chroom in de vorm van supplementen gunstig is voor het bloedsuikergehalte en de insulineafgifte.
Dit zou alleen gelden voor mensen met diabetes type II en is momenteel nog niet voldoende bewezen [8].
Sommige mensen gebruiken een chroom supplement, omdat er onderzoeken zijn die suggereren dat het zou helpen bij het verminderen van eetbuien, honger en onbedwingbare trek [9].
Deze onderzoeken zijn beperkt qua bewijs, waardoor er meer onderzoek moeten worden uitgevoerd.
Chroom picolinaat
Vital Nutrition Chroom Picolinaat bevat 100 tabletten in de best opneembare vorm: Picolinaat en draagt bij tot de instandhouding van normale bloedsuikergehalten en aan een normaal vetmetabolisme.
Voordelen:
- Best opneembare vorm
- 100 plantaardige tabletten per verpakking
- Veilig en effectief gedoseerd
- Geproduceerd in Nederland en onafhankelijk getest
Organische vormen
Chroom supplementen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals chroomchloride, chroomhistidinaat, chroompolynicotinaat en chroompicolinaat.
Deze verschillende vormen zijn redelijk vergelijkbaar qua opname, maar chroompicolinaat is het beste opneembaar [10].
Wees extra voorzichtig
Gebruik je medicatie? Overleg dan met je arts of je chroom supplementen kunt gebruiken. Chroom supplementen kunnen namelijk een wisselwerking hebben met medicatie, zoals:
-Bètablokkers, zoals Selokeen (Metoprolol), Bisoprolol en Pindolol.
-Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen.
Ook moet je opletten als je vatbaar bent voor gedragsstoornissen of leidt aan een gedragsstoornis. Er zijn namelijk aanwijzingen dat chroom een effect heeft op de hormonen die onze gemoedsstand beïnvloeden [11].
In het kort: Bij de keuze voor chroom is het belangrijk om op te letten op de kwaliteit en zuiverheid. Ook zijn er verschillende vormen van chroom, waarbij de opneembaarheid verschilt. Overleg met een arts als je medicatie gebruikt, waar chroom een wisselwerking mee kan hebben.
Kort samengevat
Chroom is een spoorelement, waardoor je het in kleine hoeveelheden nodig hebt. Of het essentieel is voor ons lichaam, is nog niet bekend.
Ondanks dat er weinig bekend is over chroom, zijn er veel belovende gezondheidsvoordelen. Zo zou chroom bloedsuikerspiegel kunnen helpen reguleren.
Wel is al bekend dat het bijdraagt tot een normaal metabolisme van macronutriënten en bijdraagt tot de instandhouding van normale bloedsuikergehalten.
Er zijn geen officiële symptomen bekend voor een chroomtekort, maar een tekort wordt ook weinig onderzocht.