Nadelen van probiotica: 4 mogelijke bijwerkingen

1Probiotica zouden veel voordelen hebben. Maar zijn er ook bijwerkingen? Wat zijn dan precies de nadelen?

Wat zijn de nadelen van probiotica?

Over het algemeen zijn probiotica veilig voor gezonde mensen. Bijwerkingen komen meestal voor bij hoge doseringen, maar kunnen ook optreden tijdens de beginfase van gebruik bij normale doseringen. Vaak zijn de bijwerkingen mild en tijdelijk. Als je lichaam eenmaal gewend is, gaan deze klachten meestal over. Dit kan enkele dagen of een paar weken duren [1].

Sommige mensen met een aandoening krijgen sneller last van bijwerkingen, zoals mensen met een verzwakt immuunsysteem of mensen die een zware operatie hebben ondergaan [2]. Overleg het gebruik van probiotica dan eerst met een professional. Daarnaast kunnen er allergische reacties optreden, maar dit is erg zeldzaam.

In het kort: De meeste gezonde mensen ervaren geen bijwerkingen van probiotica. Soms ontstaan er in de beginfase lichte bijwerkingen, die na een paar dagen tot weken vanzelf overgaan.

Mogelijke bijwerkingen van probiotica

Hieronder lees je de meest voorkomende bijwerkingen bij het starten met probiotica. Ook lees je hoe je het kan verminderen of voorkomen.

1. Een opgeblazen buik en gasvorming

In de beginfase kan je last krijgen van extra gasvorming of een opgeblazen gevoel. Dit is niet fijn, maar gelukkig vaak tijdelijk en normaal. Je spijsvertering moet wennen aan de toegenomen activiteit van goede bacteriën in je darm. Meestal is dit gevoel binnen een paar dagen tot weken verdwenen.

Het helpt om de probiotica langzaam op te bouwen. Bijvoorbeeld om de dag in plaats van dagelijks. Drink daarnaast voldoende water en gun je lichaam de tijd om te wennen. Het helpt ook om tijdelijk gasvormende groenten te beperken of te vermijden, zoals bonen, koolsoorten en uien. Eet daarnaast langzaam en kauw goed om te voorkomen dat je extra lucht inademt.

Ervaar je na twee weken nog klachten? Dan past de specifieke samenstelling van de probiotica misschien niet goed bij jou. Probeer een supplement met andere stammen.

2. Langzame stoelgang

Lijkt het alsof je darmen langzamer werken sinds je probiotica gebruikt? Probiotica is niet altijd de oorzaak. Soms zorgt het starten met probiotica dat je je meer bewust wordt van je lichaam.

Een langzame stoelgang kan veel oorzaken hebben, zoals een tekort aan vezels en/of onvoldoende vochtinname. Regelmatig bewegen is ook belangrijk om je darmen letterlijk 'in beweging' te houden. Zorg dat dit eerst in orde is en ga na of je stoelgang verbetert.

Hoewel probiotica meestal geen constipatie veroorzaken, kunnen sommige mensen in de beginfase een verandering in stoelgang opmerken. Dit is vaak tijdelijk. Blijf je klachten houden? Overweeg een supplement met vezels (prebiotica) en probiotica gecombineerd.

3. Diarree

Soms reageren je darmen juist met een versnelde stoelgang. Drink voldoende water om uitdroging te verkleinen. Drink liever geen thee of koffie. Dit heeft een uitdrogend effect. Een volgende stap is om de dosering tijdelijk te verminderen. Ga ook na welke probiotica je gebruikt. Sommige stammen worden juist gebruikt tegen diarree, zoals Saccharomyces boulardii.

Volgens een overzichtsstudie gebaseerd op 27 klinische onderzoeken met meer dan 5 000 deelnemers is Saccharomyces boulardii namelijk bewezen effectief en veilig bij het voorkomen van diarree, zoals antibiotica-geassocieerde diarree en reizigersdiarree [3].

Houdt de diarree lang aan of is het heel ernstig? Stop dan (tijdelijk) met het supplement en overleg met een professional over het vervolg.

4. Hoofdpijn

Sommige gefermenteerde producten, zoals kaas en kimchi, bevatten biogene aminen, zoals histamine, tryptamine en tyramine. Bij gevoelige mensen kunnen deze stofjes het zenuwstelsel prikkelen en hoofdpijn veroorzaken [4].

Supplementen van lage kwaliteit kunnen mogelijk sporen van aminen bevatten, maar dit is zeldzaam bij goed gereguleerde producten. Als je gebruikmaakt van een probiotica van goede kwaliteit, is de kans klein dat je hiermee in aanraking komt.

Bij goed geproduceerde supplementen worden geen onnodige of ongewenste stoffen gevormd. Tijdens het productieproces wordt zorgvuldig gelet wordt op welke stammen gebruikt worden en onder welke omstandigheden.

Heb je alsnog deze klachten en ben je ook anders gaan eten bij het starten met probiotica? Houd dan eventueel een klachten- en eetdagboekje bij om te achterhalen bij welke producten je klachten ervaart.

Ben je op zoek naar probiotica supplementen van goede kwaliteit? Wij hebben in dit artikel de beste probiotica voor je op een rijtje gezet.

In het kort: Probiotica kunnen in het begin verschillende bijwerkingen geven, zoals diarree, een langzame stoelgang en hoofdpijn. Niet altijd is probiotica de oorzaak. Soms merk je pas een klacht als je je bewust bezig bent met je gezondheid.

Wat kan je doen bij nadelen of klachten?

De meeste bijwerkingen gaan vanzelf over als je lichaam eraan gewend is. Gun je lichaam daarom de tijd om te wennen. Wel zijn er een aantal dingen die je kunt doen om je lichaam te ondersteunen tijdens deze gewenningsperiode.

1. Drink genoeg water

Voldoende drinken is belangrijk voor een goede spijsvertering en stoelgang. Te weinig drinken is een van de grootste oorzaken van harde of trage stoelgang. Drink verspreid over de dag water.

Heb je last van diarree? Zorg dan dat je extra drinkt, om het vochtverlies te compenseren. O.R.S. of een suikervrije isotone sportdrank kan ook helpen om zoutverlies aan te vullen. Houdt de diarree lang aan? Neem dan contact op met een professional.

2. Neem de probiotica op het juiste moment

Het beste neem je probiotica op een lege maag, bijvoorbeeld ’s avonds voor het slapengaan. Dat geeft de bacteriën meer kans om levend je darmen te bereiken. Het ideale moment verschilt per persoon, dus kijk wat goed voelt voor jou. Lees meer over wanneer je probiotica moet innemen.

3. Verlaag (tijdelijk) de dosering

Bijwerkingen ontstaan meestal doordat je darmen nog niet gewend zijn aan de extra bacteriën. Geef je lichaam dan meer tijd om zich aan te passen. Begin met een lage dosering en bouw dit langzaam op. Start bijvoorbeeld om de dag of met een halve dosis.

4. Eet voldoende vezels

Probiotica hebben vezels nodig om hun werk goed te doen. Vooral prebiotische vezels zijn belangrijk. Dit zijn vezels die je darmbacteriën verteren en ze zitten veel in groente, fruit, volkoren graanproducten en peulvruchten.

Eet daarom dagelijks vezelrijke voeding zoals groente, bananen, havermout, linzen en volkorenbrood. Lukt het niet om voldoende vezels binnen te krijgen? Vul dit dan eventueel aan met een gecombineerd probiotica supplement met prebiotica.

5. Eet gevarieerd en kauw goed

Wat je eet, heeft invloed op de gezondheid van je darmen. Ben je gevoelig voor gasvorming? Vermijd dan tijdelijk producten zoals bonen, uien en koolsoorten. Kauw ook goed. Veel lucht inslikken tijdens het eten kan ook zorgen voor (meer) gasvorming en een opgeblazen gevoel.

6. Blijf in beweging

Beweging houdt je darmen letterlijk in beweging. Naast sporten is lichte beweging ook belangrijk. Denk aan een dagelijkse wandeling, traplopen of stretchen. Dit kan veel verschil maken bij een trage stoelgang of een opgeblazen gevoel.

7. Check de samenstelling

Sommige bacteriesoorten en -stammen zijn actiever dan andere. Hierdoor kunnen gevoelige mensen sneller klachten ervaren. Ook hulpstoffen zoals soja of lactose zorgen bij sommige mensen voor klachten. Bekijk daarom het etiket goed. Kies bij bijwerkingen eventueel voor een ander supplement.

8. Wees geduldig

Meestal verdwijnen bijwerkingen vanzelf binnen een paar dagen tot twee weken. Je lichaam heeft even tijd nodig om te wennen aan de toename van bacteriën.

9. Beoordeel je probiotica

Probiotica hebben alleen effect als ze van goede kwaliteit zijn. Een hoogwaardig probiotica supplement moet voldoende bacteriën bevatten, van verschillende stammen. Ook moet de probiotica daadwerkelijk de darmen kunnen bereiken.

Bovendien kan een slechte kwaliteit probiotica ook voor verschillende bijwerkingen zorgen. Het kan niet goed gefilterd zijn en/of biogene aminen bevatten, die hoofdpijn veroorzaken. Ook kan het andere micro-organismen bevatten dan die op het etiket staan, wat voor allergische reacties kan zorgen.

Kies het juiste supplement

Het probleem ligt niet altijd bij jouw darmen, maar bij het supplement zelf. Niet elk product is even compleet of effectief. Er zijn een aantal dingen die kunnen ontbreken in probiotica:

• Weinig variatie in stammen: Een gezonde darmflora is divers. Dus hoe diverser de stammen, hoe beter de ondersteuning die probiotica kan bieden. Voor specifieke doelen kan soms wel een enkelvoudige stam effectiever zijn, bijvoorbeeld bij diarree door antibiotica.

• Te lage dosering: Voor een effect zijn er miljarden bacteriën per dosis nodig. De benodigde dosering hangt af van het beoogde effect en de gebruikte stammen.

• Geen prebiotische vezels (zoals FOS of inuline): Probiotica kunnen helpen bij de groei van probiotica in je darmen. Een goede probiotica werkt ook zonder, maar het kan wel van meerwaarde zijn.

• Niet-maagzuurresistent: Bacteriën sterven dan al in de maag en bereiken de darmen niet, waardoor de probiotica geen effect heeft. Sommige bacteriën zijn van nature al beter bestand tegen maagzuur.

Alles kort samengevat

De meeste gezonde mensen ervaren geen bijwerkingen van probiotica. Soms kunnen er in de gewenningsperiode lichte bijwerkingen ontstaan.

Vaak zijn deze bijwerkingen op te lossen door gezond te eten, voldoende te bewegen en genoeg te drinken. Als de klachten aanhouden, helpt het om het gebruik langzaam op te bouwen.

Ook wegen de voordelen meestal op tegen de nadelen. Daarnaast verklein je de kans op bijwerkingen door te kiezen voor een supplement van goede kwaliteit. Bovendien heeft een product van goede kwaliteit meer effect.